Pisanie prac licencjackich, inżynierskich i magisterskich wiąże się najczęściej z koniecznością przeprowadzenia badań naukowych. Jednymi z najczęściej stosowanych metod badawczych w pracach dyplomowych są metody kwestionariuszowe, do których zalicza się badania ankietowe. Mają one zastosowanie przede wszystkim w naukach społecznych, takich jak socjologia, psychologia, pedagogika i inne, ale nie tylko. Badania ankietowe są wykorzystywane także w niektórych pracach z zakresu nauk ekonomicznych i zarządzania. Ankieta jako technika badawcza dobrze sprawdzi się w pracy dyplomowej z marketingu, zarządzania zasobami ludzkimi czy ekonomii.
Spis treści
Struktura ankiety – jak prawidłowo stworzyć ankietę?
Pisanie prac licencjackich, inżynierskich i magisterskich wymaga prawidłowej konstrukcji ankiety. Prawidłowo skonstruowana ankieta składa się z dwóch zasadniczych części: metryczki oraz właściwych pytań badawczych. Metryczka zawiera opis zmiennych demograficznych próby badawczej. Znajdą się w niej więc takie kategorie jak płeć respondentów, ich wiek, miejsce zamieszkania, dochody, status zawodowy oraz ewentualne inne zmienne, które mogą mieć wpływ na udzielane odpowiedzi. Metryczka może znajdować się na początku lub na samym końcu ankiety. Dawniej panowało przekonanie, że metryczkę należy zamieścić na końcu ankiety. Ma to sens, jeśli zbieramy wyniki w formie wywiadu bezpośredniego z respondentami. Współcześnie jednak rzadko pozyskuje się dane w tej formie. Powoduje to, że obecnie ta zasada nie jest już wiążąca. Większość współczesnych ankiet jest przeprowadzana internetowo, duże znaczenie ma zatem ich responsywność. Zamieszczenie metryczki na końcu w przypadku ankiety internetowej daje złe wyniki, gdyż respondent znudzony i zmęczony wypełnieniem całej ankiety bardzo często nie zaznacza już prostych pytań demograficznych pozostawionych na końcu kwestionariusza. Znacznie lepszym rozwiązaniem będzie zatem zamieszczenie metryczki na samym początku, zgodnie z zasadą rozpoczynania od pytań łatwiejszych i przechodzenia do coraz bardziej skomplikowanych, wymagających zastanowienia się.
Pisanie prac licencjackich i magisterskich – pytania w ankiecie
Pytania w ankiecie powinny realizować cel badawczy pracy dyplomowej. Pisanie prac licencjackich, inżynierskich lub magisterskich z wykorzystaniem techniki ankietowania wiąże się bowiem z koniecznością uzyskania odpowiedzi na pytania badawcze. Te zaś mają zrealizować cel pracy.
Pytania w ankiecie do pracy dyplomowej powinny być dostosowane do poziomu intelektualnego odbiorcy. Jeżeli badanie jest przeprowadzane na zróżnicowanej pod względem wykształcenia próbie, trudność pytań należy dostosować do możliwości osób najsłabiej wykształconych. W przypadku prób celowych, kiedy badanie kierowane jest do określonej grupy respondentów, na przykład jakiejś grupy zawodowej (jak lekarze, menedżerowie, kierowcy itp.), wiekowej (młodzież, osoby starsze itp.) czy próby wybranej według innego kryterium, sposób formułowania pytań należy dostosować do języka, jakim posługuje się ta społeczność. Przykładowo, kierując pytania do młodzieży, możemy użyć bezpośrednich zwrotów „per ty”. Z kolei w przypadku adresowania badania do osób starszych lub cieszących się wysokim prestiżem społecznych taka praktyka będzie niedopuszczalna.
Pytania w ankiecie powinny być ułożone od najłatwiejszych do coraz trudniejszych, wymagających zastanowienia. Jeśli chodzi o formę pytań, można zastosować pytania:
-
otwarte,
-
półotwarte,
-
zamknięte.
W przypadku badań internetowych najlepiej stosować pytania zamknięte. Ankieta tego rodzaju będzie miała o wiele wyższą responsywność niż taka, w której respondent będzie musiał samodzielnie napisać odpowiedzi. W przypadku ankiet internetowych zawierających dużo pytań otwartych w ogóle może wystąpić poważny problem z zebraniem odpowiedniej próby respondentów, którzy udzielą odpowiedzi na wszystkie pytania. Ludzie cenią sobie swój czas, z tego względu, jeśli już poświęcają go na wypełnienie ankiety, chcą to zrobić jak najszybciej. Znacznie chętniej zatem wypełnią ankietę, w której wystarczy kliknąć we właściwą odpowiedź.
Ile pytań powinna mieć ankieta w pracy licencjackiej? A ile w magisterskiej?
Nie ma jednej reguły co do tego, ile pytań powinna mieć ankieta w pracy dyplomowej. Zależy to od rodzaju i planowanej obszerności pracy. Pisanie prac licencjackich zazwyczaj wiąże się ze stworzeniem ankiety zawierającej kilkanaście pytań wraz z metryczką. W niektórych przypadkach dopuszczane są jednak ankiety krótsze. Z kolei pisanie prac magisterskich będzie wymagało ankiety nieco dłuższej, obejmującej około 20 pytań, jednak w przypadku prac bardzo dużych, których planowana objętość ma wynieść około 90 – 100 stron, można pozwolić sobie na ankietę obszerniejszą, na około 25 pytań. Zaleca się jednak nieprzekraczanie tej liczby, gdyż wraz z każdym kolejnym pytaniem spada responsywność ankiety. Pamiętajmy, że celem jest przede wszystkim pozyskanie wyników do badania. Ankieta nie może zatem być zbyt długa, gdyż nikt nie będzie chciał jej wypełnić.
Jak pozyskać wyniki do badania ankietowego?
Pisanie prac licencjackich, inżynierskich i magisterskich należy odpowiednio zaplanować, co w szczególności dotyczy formy prowadzenia badań. Najlepszym rozwiązaniem jest stworzenie ankiety internetowej, zamieszczenie jej w mediach społecznościowych i poproszenie znajomych o jej wypełnienie. Niekiedy jednak badania są skierowane do jakiejś konkretnej grupy respondentów – na przykład pracowników jakiejś firmy, nauczycieli lub rodziców dzieci uczęszczających do konkretnej szkoły bądź innej specyficznej grupy. W takim przypadku przeprowadzenie ankiety internetowej może być trudne i badanie trzeba przeprowadzić w tradycyjnej formie ankiet papierowych. Wówczas należy bezpośrednio zwrócić się do osób, które mają wziąć udział w badaniu i poprosić je o wypełnienie ankiety. Dobrą okazją jest wykorzystanie jakiegoś spotkania czy zebrania tej grupy osób, gdyż wówczas będzie znacznie łatwiej skłonić je do wzięcia udział w badaniu.
Gdzie można znaleźć poradniki na temat tworzenia ankiet?
W Internecie jest wiele poradników na temat tworzenia ankiet. W przypadku pisania ankiety do pracy dyplomowej warto jednak skorzystać z profesjonalnych serwisów pomocowych. Bardzo dobrą bazę poradników na temat tworzenia ankiet wraz z przykładowymi kwestionariuszami można znaleźć w serwisie Cyber-promotor.pl. W sekcji poradnikowej tej firmy znajdziemy zarówno ogólne wskazówki dotyczące tworzenia ankiet, jak również specjalistyczne informacje dotyczące badań dla określonych kierunków studiów. Porady i instrukcje są dostępne całkowicie nieodpłatnie. Korzystając z tych pomocy naukowych pisanie prac licencjackich, inżynierskich i magisterskich przebiegnie niewątpliwie sprawniej i bezproblemowo.
